Xe bị thủy kích là nỗi ám ảnh của nhiều tài xế, đặc biệt vào mùa mưa ngập tại các thành phố lớn. Khi hiện tượng này xảy ra, động cơ có thể hư hỏng rất nặng, chi phí sửa chữa lên tới hàng chục triệu đồng. Hiểu đúng bản chất, dấu hiệu và cách xử lý sẽ giúp người lái chủ động bảo vệ chiếc xe của mình.
Xe bị thủy kích là gì?
Xe bị thủy kích là tình trạng nước tràn vào buồng đốt, khiến piston không thể nén và gây ra lực phản chấn rất lớn. Do nước không thể nén như không khí, các chi tiết như tay biên, trục khuỷu, xupap có thể bị cong, gãy hoặc nứt. Nếu tiếp tục cố đề nổ trong trạng thái này, động cơ rất dễ “chết máy” hoàn toàn.
Về cơ bản, hiện tượng này xuất hiện khi xe đi qua vùng ngập nước mà ống hút gió hoặc cổ hút đặt thấp. Nước theo đường gió vào trong xi lanh, chiếm chỗ hỗn hợp nhiên liệu và không khí. Chỉ cần vài vòng quay sai thời điểm, hệ thống cơ khí của động cơ đã phải chịu một cú sốc cực lớn.
Dấu hiệu nhận biết thủy kích
Dấu hiệu đầu tiên thường là xe đột ngột tắt máy ngay sau khi lội qua vùng nước sâu. Khi tài xế cố gắng đề lại, máy quay rất nặng, phát ra tiếng “cộc cộc” bất thường hoặc hoàn toàn không thể nổ. Một số trường hợp, khói trắng bốc lên nhiều từ ống xả do nước đã vào sâu trong hệ thống.
Ngoài ra, bạn có thể nghe thấy tiếng va đập kim loại lạ trong khoang động cơ khi thử đề lại. Một số xe còn xuất hiện hiện tượng rung giật mạnh, đèn báo lỗi động cơ sáng lên trên bảng táp lô. Đây đều là những dấu hiệu cho thấy không nên cố khởi động thêm lần nào nữa.
Xe bị thủy kích nguyên nhân phổ biến
Nguyên nhân thường gặp nhất là thói quen cố chạy qua đoạn đường bị ngập sâu để “tiết kiệm thời gian”. Nhiều tài xế chủ quan nghĩ rằng xe gầm cao hoặc xe mới thì sẽ an toàn hơn. Thực tế, chỉ cần mực nước chạm tới hốc hút gió là nguy cơ đã xuất hiện, bất kể đó là xe cũ hay mới.
Một nguyên nhân khác là do người lái tăng ga đột ngột khi đi trong vùng nước ngập. Khi vòng tua máy tăng, lực hút khí nạp cũng lớn hơn, kéo theo nước đi vào nhanh hơn qua đường ống gió. Nếu kết hợp với việc sóng nước từ xe khác dội vào, rủi ro động cơ bị nước xâm nhập càng cao.
Thiết kế và bảo dưỡng cũng ảnh hưởng
Một số dòng xe có thiết kế cổ hút gió thấp nên dễ gặp rủi ro khi đi trong phố ngập. Nếu chủ xe không trang bị thêm ống thở hoặc che chắn, chỉ một lần đi qua đoạn ngập sâu cũng đủ gây hại. Việc không kiểm tra, vệ sinh lọc gió định kỳ cũng làm tăng khả năng nước đọng lại trong hệ thống.
Bên cạnh đó, xe độ body kit, cản trước hoặc thay đổi kết cấu gầm mà không tính tới đường gió cũng là yếu tố nguy hiểm. Khi luồng gió bị đổi hướng hoặc bị che khuất, nước rất dễ bắn thẳng vào họng hút. Tất cả những chi tiết nhỏ này đều có thể trở thành nguyên nhân gián tiếp dẫn tới sự cố nghiêm trọng.
Xe bị thủy kích cách xử lý an toàn
Ngay khi nghi ngờ xe bị thủy kích, tuyệt đối không cố đề máy thêm lần nào nữa. Việc cố tình xoay động cơ trong khi nước vẫn còn trong xi lanh chỉ khiến hư hỏng nặng thêm. Việc bạn cần làm là giữ bình tĩnh, bật đèn cảnh báo nguy hiểm và cho xe dừng hẳn ở vị trí an toàn nhất có thể.
Sau đó, hãy gọi cứu hộ để kéo xe về gara uy tín thay vì nhờ người đẩy rồi lại thử nổ máy. Thợ kỹ thuật sẽ tháo bugi hoặc kim phun, quay trục khuỷu để đẩy nước ra khỏi buồng đốt. Đồng thời, họ cũng kiểm tra dầu động cơ, hộp số và các chi tiết cơ khí để đánh giá mức độ thiệt hại.
Những bước không nên bỏ qua
Khi xe đã được đưa về xưởng, thợ sẽ tiến hành kiểm tra lọc gió và đường ống nạp trước tiên. Nếu trong dầu máy có lẫn nước, hệ thống bôi trơn bắt buộc phải súc rửa và thay mới hoàn toàn. Đây là bước quan trọng để tránh tình trạng rỉ sét bên trong động cơ về lâu dài.
Tiếp theo, các chi tiết như tay biên, bạc, pít tông, trục khuỷu cần được soi kỹ để phát hiện cong vênh. Trong trường hợp hư hỏng nhẹ, có thể thay thế từng bộ phận riêng lẻ. Nếu mức độ nặng, xưởng sẽ tư vấn đại tu hoặc thậm chí thay máy, giúp bạn cân nhắc chi phí và phương án tối ưu.
Kinh nghiệm phòng tránh cho học viên lái xe
Đối với người mới học lái, nguyên tắc quan trọng nhất là không cố vượt qua đoạn ngập nếu không ước lượng được độ sâu. Bạn nên quan sát vạch sơn trên đường, lề đường hoặc bánh xe các phương tiện khác để so sánh. Khi thấy nước vượt quá nửa bánh xe của xe du lịch, tốt nhất nên tìm lối khác an toàn hơn.
Nếu buộc phải đi qua vùng nước đọng, hãy về số thấp, giữ ga đều và hạn chế dừng giữa dòng. Không tăng ga đột ngột, không chạy sát đuôi xe lớn vì sóng nước do họ tạo ra có thể dâng cao hơn. Sau khi vượt qua đoạn ngập, nên dừng lại ở nơi khô ráo để kiểm tra phanh, lốp và nghe thử tiếng động cơ.
Thói quen bảo dưỡng sau những ngày mưa ngập
Vào mùa mưa bão, bạn nên kiểm tra lọc gió, dầu máy và hệ thống điện thường xuyên hơn. Nếu từng lội nước sâu, hãy chủ động đem xe tới gara để được kiểm tra lại toàn bộ khoang máy. Việc phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường sẽ giúp hạn chế nguy cơ hư hỏng nặng.
Cuối cùng, nên tham gia đầy đủ các buổi học kỹ năng thực hành trong giáo trình tại trung tâm dạy lái xe. Tại đây, học viên được hướng dẫn cách xử lý các tình huống ngập nước, chết máy và cách gọi cứu hộ đúng chuẩn. Khi nắm vững những kiến thức này, bạn sẽ tự tin hơn rất nhiều khi cầm lái trên đường mưa.
